Jezero Provala

Na prostoru zapadne Bačke, u blizini naselja Vajska nalazi se jezero Provala. Nastalo je 1924. godine kada je došlo do velike poplave Dunava, čija je apsolutna visina postigla 82 m, što je bilo za 3 m više u odnosu na aluvijalnu ravan. 


Usled pritiska vode nasip pored reke je provaljen, da bi se posle povlačenja Dunava formiralo malo jezero površine 42.000 m². Jezero je dugačko 390 m i široko oko 180 m. Prosečna dubina je 7 m, a maksimalna izmerena 19 m. Vodu dobija putem padavina i izdani, kao i od Dunava, a gubi je isparavanjem i podzemnim proceđivanjem. Tokom 1926. i 1965. godine usled visokih vodostaja Dunava, voda se prelila preko nasipa i tako poplavila jezero koje se skoro u potpunosti izgubilo jer je ceo okolni prostor bio poplavljen. Kasnije je nasip ojačan pa više ne dolazi do takvih poplava.

Prilikom istraživanja jezera 1995. godine, utvrđeno je da voda pripada prvoj klasi i da ima blagu alkalnu reakciju jer je pH vrednost bila od 8,5 do 8,6, a koncentracija rastvorenog kiseonika  između 7,1 i 10,1 mg/l. Bogato je raznovrsnim biljnim i životinjskim svetom, a u toku leta usled visokih temperatura dolazi do intezivnog razmnožavanja algi što smanjuje providnost vode.

Pored jezera je izgrađen hotel, a u blizini se nalazi brojni turistički lokaliteti. Tu je manastir Bođani, tvrđava u Baču, banja Junaković, Specijalni rezervat prirode Gornje Podunavlje i nekoliko arheoloških lokaliteta – Donja Branjevina, Mostonga, Vajska i Doroslovo.