Homoljske planine

Planinska oblast u severoistočnoj Srbiji – Homoljske planine pružaju se od zapada ka istoku u dužini od 100 km. Pripadaju grupi Karpatsko-balkanskih planina sa najvišim vrhom Homoljski Oman visine 962 m.


Planina je bogata šumom i izvorište je mnogih reka koje se spuštaju sa njenih padina. Najpoznatija je reka Mlava dužine 78 km. Izvire iz Žagubičkog vrela koje je zakonom zaštićeno kao Prirodno dobro od izuzetnog značaja površine 6 ha. Osim njega tu je i Homoljska potajnica intermitentni kraški izvor zaštićen kao prirodna retkost geomorfološkog karaktera. Niži delovi obrasli su hrastovom i bukovom šumom, dok se pri vrhu nalaze pašnjaci i livade koji se koriste za napasanje stoke.

Za Homolje se vezuju brojne legende i mitovi. Vlaška magija i priče o vračarama posebno su vezane za ovaj kraj Srbije. U stenama se kriju brojne vrtače i pećine, poput Ravništarke, Ceremošnje, Hajdučke pećine i Pogane. U zavučene krajeve svoje mesto našli su i Manastir Gornjak, sagrađen u 14. veku smešten je na ulazu u Gornjačku klisuru i manastir Vitovnica, a na liticama klisure nalaze se ostaci starog srpskog grada.

Planina nije u velikoj meri turistički valorizovana ali je pre svega najviše posećena od strane planinara i ljubitelja prirode. Put do vrha pristupačan je i za one sa manjkom kondicije, a za relaksaciju mišića tu je Banja Ždrelo sa termalnim izvorima temperature oko 40°C. Homoljski med je posebno poznat zbog svog kvaliteta kao i sir koji proizvode ljudi iz ovih krajeva.