Krvavi marš bila je odmazda Nemaca nad stanovnicima Šapca tokom 1941. godine. Zbog napada četničkih snaga pod komandom Dragoslava Račića na Šabac i velikih nemačkih gubitaka, general Franc Beme 23. septembra izdaje naredbu da se na prepad okupe svi muškarci između 14 i 70 godina i prebace u koncentracioni logor. Njegova naredba sprovedena je u delo uz pljačkanje, paljenje kuća i ubistva nedužnih civila, pri čemu je najviše stradao zapadni deo Šapca tzv. Kamičak. Koncentracioni logor formiran je u sremskom selu Jarak do koga je oko 4500 građana Šapca naterano da prepešače 23 kilometra. Marš je trajao četiri sata a sve one koji su posustajali mučki su ubijali, tako da je do samog Jarka stradalo oko 120 ljudi. Stanovnici Jarka izdejstovali su kod nemačkih vlasti da izmučenim Šapčanima pruže bar osnovnu pomoć u vidu vode i hrane. Pohapšeni stanovnici vraćeni su u Šabac 30. septembra.

U znak zahvalnosti za pruženu pomoć bivši logoraši podigli su spomen-česmu u Jarku 1961. godine. Ona se sastoji od kamenog bloka u obliku stilizovanog bunara za vodu, ukošenog krova i sa strane postavljenih valjaka za sedenje. Na česmi je postavljen tekst zahvalnosti i memorijalna ploča. Spomen-česma je 1978. godine proglašena za spomenik kulture.

Od 1982. godine u znak sećanja na ovaj događaj pliva se međunarodni maraton Šabac – Jarak pod imenom „Trka mira“, rekom Savom u dužini od 18 km i 800 metara.

           

Vladimir Lukić

dipl. istoričar

 

 

*Zahvaljujemo se Zavodu za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica na ustupljenim fotografijama.